4 en 5 mei

Mijn opa verzamelde vroeger alle boeken van "Het Aanzien Van". Mijn moeder is op een gegeven moment met die serie verder gegaan. Nu staat deze hele serie bij mij op onze zolder, bij alle andere boeken. Het is min of meer een soort van persoonlijke "doelstelling" om de serie "compleet" te houden. Vooral ook omdat mijn opa ooit met het verzamelen van deze serie begon. De serie staat dus nu als het ware bij de "3e generatie". Eigenlijk hoop ik stiekem dat mijn kinderen de serie ooit zullen voortzetten, maar ja...dat kan ik natuurlijk niemand verplichten.
Vroeger toen ik nog op school zat, heb ik vooral bij de geschiedenislessen veel profijt gehad van de boeken, voor wanneer we iets moesten opzoeken (internet bestond nog niet).

In deze boekenserie van "Het Aanzien Van" is er ook een boek over de jaren van de Tweede Wereldoorlog, "40-45". In het boek ligt iets bewaard dat daadwerkelijk uit de oorlog stamt. Het hoort niet bij het boek, maar het boek dient als een soort "bewaarplek" voor het betreffende object. Het gaat namelijk om de "rantsoenbonnen", of ook wel genoemd de "distributiebonnen" of "voedselbonnen", die mijn oma (van moeders kant) nog echt gebruikt heeft in de Tweede Wereldoorlog.
Bij mijn ouders thuis staat er nog een oude "potkachel" waar mijn oma vroeger in de oorlog nog het eten op bereidde. Eigenlijk zijn dat min of meer de enige "tastbare" voorwerpen die daadwerkelijk door vrij directe bloedverwanten van mijn eigen familie zijn gebruikt in de Tweede Wereldoorlog.

Het huis van mijn grootouders heeft zelfs als "onderduikadres" gediend voor een Jodin. Dus voor wat dat betreft hebben mijn grootouders daarmee wel een enorm risico genomen destijds.

Mijn grootouders zijn er beiden niet meer, maar de verhalen en voorwerpen, zoals hierboven beschreven, zijn gebleven. Tevens is er dan toch ook min of meer het "besef" dat directe familie van mij die de Tweede Wereldoorlog daadwerkelijk heeft meegemaakt, slechts 2 generaties van mij vandaan stamt.

Ik heb de oorlog natuurlijk zelf niet meegemaakt, dus....echt "doden herdenken" op 4 mei...dat krijgt dan toch een wat meer abstractere vorm. Ik heb immers zelf niet persoonlijk meegemaakt dat er familie of andere bekenden in de oorlog zijn gesneuveld of zoiets dergelijks.

Toch beschouw ik 4 mei absoluut niet als een soort van "ver van mijn bed show".
Vanuit mijn oogpunt sta ik toch nog "te dichtbij" bij de generatie die de oorlog daadwerkelijk heeft meegemaakt, zoals bijvoorbeeld mijn grootouders.

De generaties, zoals mijn eigen generatie, die op die manier met "ooggetuigen" van de Tweede Wereldoorlog in verbinding staan....dat worden er in de loop der jaren natuurlijk wel steeds minder.
De grootouders van zowel mijn moeders als vaders kant zijn er niet meer (al heb ik mijn opa van vaders kant sowieso nooit gekend, want die is reeds overleden voordat ik werd geboren) en eigenlijk is inmiddels die hele bovenste generatie "weg" uit mijn familie. Desondanks zijn er natuurlijk nog ontzettend veel mensen nog steeds in leven die de oorlog daadwerkelijk hebben meegemaakt.
Mijn vader was een peuter van ongeveer 2,5 jaar oud toen de oorlog was afgelopen, dus...dat kun je eigenlijk niet echt een "ooggetuige" noemen....

Mijn eigen kinderen zijn inmiddels alweer de volgende "na-oorlogse" generatie, die weer een stapje verder van die daadwerkelijke "ooggetuigen" vandaan staan.

Als we straks weer enkele generaties zijn opgeschoven, hebben "4 en 5 mei", die respectievelijk voor dodenherdenking en bevrijdingsdag staan, dan wel nog steeds "zin" in onze maatschappij?
Dat denk ik toch wel! Ik weet niet of deze 2 dagen dan nog steeds dezelfde "invulling" moeten blijven behouden. Misschien dat dit ietsje zal veranderen in de loop der jaren. Maar ik denk wel dat de "boodschap" van "4 en 5 mei" te belangrijk is om die op een gegeven moment misschien "maar niet meer" te brengen.

De Tweede Wereldoorlog mag dan inmiddels 66 jaar geleden "afgelopen" zijn, maar....of er sindsdien zoveel veranderd is in de wereld? Ik vrees toch helaas van niet. Nog steeds zijn er teveel oorlogen. Nog steeds zijn er landen om ons heen waar mensen niet "vrij" zijn in hun doen en laten. Nog steeds bestaan er dictaturen zoals wij in Nederland eigenlijk niet echt kennen.
Nog steeds bestaat er genocide. Nog steeds worden er mensen vermoord omwille van ras, kleur, sexe, geaardheid of religie. Nog steeds worden er mensen gediscrimineerd. Nog steeds worden er oorlogen gevoerd omwille van "religie". Nog steeds vinden er terroristische aanslagen plaats. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Vrijheid is inderdaad niet "vanzelfsprekend". Jarenlang hebben wij in Westerse landen bijvoorbeeld gedacht dat we altijd "veilig" waren, dat bepaalde aanslagen alleen maar in het "Midden-Oosten" plaatsvonden. Helaas blijkt dit de laatste jaren anders het geval te zijn.
Het is een feit dat sinds 11 september 2001, de dag dat de Twin Towers in New York werden doorboord door vliegtuigen, niets meer hetzelfde is.

Waar ik me wel eens zorgen over maak is toch hoe wij als mensen omgaan met het gegeven dat we nu eenmaal in een land leven met verschillende culturen en verschillende gewoontes. Ik werk al jaren met collega's met diverse culturen als achtergrond. Ik heb daar nooit problemen mee gehad.
Ik heb collega's die een hoofddoek dragen. Ik heb daar persoonlijk geen problemen mee. Nooit gehad ook. Die hele discussies die je dus tegenwoordig in de politiek hoort over "het verbieden van hoofddoekjes", begrijp ik dus eigenlijk niet echt. Ik vind eigenlijk dat er wel belangrijkere dingen in der wereld zijn om je druk over te maken.

Ik heb er persoonlijk enigszins moeite mee, als men vanuit de politiek, ons gaat "verplichten" om een "vingerafdruk" in je paspoort te plaatsen, als men in sollicitatieformulieren nadrukkelijk vraagt om "wat je etnische afkomst is", als men vanuit de politiek inderdaad een "hoofddoekjes verbod" zou instellen, enzovoort.
Al deze dingen komen in bepaalde "databases" terecht, die alle mensen dus min of meer in "hokjes" plaatst en daar dan misschien ook automatisch andere "conclusies" aan verbindt??? Misschien overdrijf ik teveel, maar...het doet me toch ook een beetje denken aan de verhalen over dat Joodse mensen zich op een gegeven moment apart moesten laten "registreren".

Vanavond op De Dam staan we als Nederlanders "stil" bij alle gevallen slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog. Onder die slachtoffers niet alleen verzetsstrijders, maar ook mensen die werden vermoord omwille van hun religie, afkomst, geaardheid, etcetera.

Wij Nederlanders kloppen ons zelf zo vaak op de borst dat we zo "verdraagzaam" zijn t.o.v. anderen, terwijl ik t.o.v. andere culturen, t.o.v. mensen die anders geaard zijn enzovoort, heden ten dage, 66 jaar nadat de oorlog is afgelopen, nog steeds "afwijzende" reacties van mensen hoor om me heen jegens mensen die "anders" zijn.

In de jaren 70 mochten homoseksuele mensen bijvoorbeeld nog steeds niet deelnemen aan de kranslegging op De Dam op 4 mei. En hoe vaak hoor je tegenwoordig niet in het nieuws dat mensen die anders geaard zijn worden "weggepest" uit hun woning of wijk!
Maar ook onlangs nog het nieuws van de 15-jarige leerlinge Imane Mahssan die op een Volendamse school werd verboden om een hoofddoekje te dragen.
Het zijn slechts enkele voorbeelden van dingen uit onze maatschappij van vandaag de dag waaruit blijkt dat sommige dingen eigenlijk nog steeds niet echt veranderd zijn sinds 66 jaar geleden!

Ik heb de Tweede Wereldoorlog dan misschien niet aan den lijve ondervonden, maar toch vind ik het dus belangrijk dat je er, met name op 4 en 5 mei, eventjes bij stilstaat. Dat je er vooral ook bij stilstaat dat bepaalde "misstanden" in onze maatschappij heden ten dage nog steeds aan de orde zijn.
Dat er nog steeds "dictators" bestaan en....dat dingen als in de Tweede Wereldoorlog gewoon vandaag "zomaar" wéér zouden kunnen gebeuren! Zeg niet dat het niet zo is!
Vroeger dachten we ook dat terroristische aanslagen nooit zouden plaatsvinden in Nederland. Inmiddels kunnen we ook die illusie naar het land der fabelen verwijzen, helaas... Met al die terroristische dreigingen, al die aanslagen, al die landen die zich hierover op politiek vlak met elkaar bemoeien...is het niet ondenkbaar dat een "Derde Wereldoorlog" zo maar begonnen zou kunnen worden!

En dan....hoe zouden al die mensen van verschillende culturen dan tegenover elkaar staan? "Denk goed na aan welke kant je staat", zong Frank Boeyen ooit in het nummer "Zwart-Wit".
Ik denk dat je dat pas weet op het moment dat je daadwerkelijk in een oorlogssituatie zit. Alleen....denk ik niet dat ik hoop dat we daar allemaal ooit achter zullen of hoeven komen....

Ik hoop in ieder geval dat vanavond, al die mensen van verschillende culturen, ook al is het maar 2 minuten, eventjes "respect" voor elkaar kunnen opbrengen en 2 minuten stil kunnen zijn. Respect voor een ander, dat misstaat niemand!